ذاکریان: آمریکا در مورد مسائل هسته‌ای به کمتر از خلع سلاح "کامل" رضایت نمی‌دهد
مهدی ذاکریان در گفت‌وگویی با اشاره به توافق آمریکا و کره شمالی که بامداد روز سه‌شنبه در سنگاپور انجام شد، این توافق را بر خلاف دیدگاه برخی، توافقی آنی و غیرقابل پیش‌بینی ندانست و گفت: من قبلا هم گفته بودم که آسان‌ترین مذاکرات دیپلماتیک زمانی با آمریکا اتفاق می‌افتد که جمهوری‌خواهان بر سر کار باشند.
وی ادامه داد: متاسفانه این دیدگاه نزد بسیاری وجود دارد که اگر دموکرات‌ها بر سر قدرت باشند دستیابی به توافق ساده‌تر است در صورتی که این طور نیست، به خصوص اینکه فردی اهل معامله مثل ترامپ مبتنی بر منافع آمریکا و منافع شخصی خودش روی کار باشد. نوع رفتار ترامپ که تمامی قرادادهایی که دموکرات‌ها انجام داده‌اند یا تراز تجاری این قراردادها به نفع مردم آمریکا نبوده است را از بین می‌برد مبین همین مساله است. به عبارتی کیش، شخصیت و ملت برای جمهوری‌خواهان و شخص ترامپ مهم است. وقتی جناحی سر کار باشد که این که دو معیار برایش مهم باشد خیلی راحت‌تر می‌توان با آن کنار آمد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه شخصا مخالف برخوردهای ضد بشری و ضد حقوق بین‌الملل ترامپ هستم، اما متاسفانه در ایران در آغاز روی کار آمدن ترامپ عده‌ای خط دوری از ترامپ و جمهوری‌خواهان را در پیش گرفتند که به عقیده من خطای استراتژیکی بود، خطایی که کره شمالی آن را مرتکب نشد افزود: کره دو دیپلماسی را در برخورد با آمریکا انتخاب کرد. اول آن‌که کیسه بوکس ترامپ در زمانی که او سعی داشت چندین کشور را مورد هدف قرار دهد نشد و سعی کرد فضای مذاکره با او را در حالی که تهدید نظامی علیه کره انجام می‌داد باز نگه دارد و به نوعی دیپلماسی "عدم برخورد با کره و به جلو بردن سایرین" را پیش برد. در گام بعدی سعی کرد پای میز مذاکره کسب امتیاز کند و چهار بندی که از متن سند امضا شده میان دو رهبر آمریکا و کره منتشر شده نشان می‌دهد که امتیازات خوبی گرفته است.
وی در ادامه با اشاره به متن برجام و توافق ایران با 1+5 اظهار کرد: آنچه در متن برجام آمده است در متن توافق رهبران کره و آمریکا هم به نوعی دیده می‌شود. معتقدم اگر ما هم پای گفت‌وگو با ترامپ می‌رفتیم کمتر از آنچه رهبر کره به دست آورده به دست نمی‌آوردیم، در عین حال که ما قوی‌تر از کره هستیم. البته ارزش‌های ایران با کره قابل مقایسه نیست. اما اگر کره شمالی در مسائل خاورمیانه و صلح اعراب با اسرائیل خط قرمزی با آمریکا ندارد، یک ضعف بزرگ دارد و آن نظام دیکتاتوری آن کشور است. علاوه بر این به جز بمب هسته‌ای کره هیچ چیز دیگری در دست ندارد و با نظام بین‌الملل به لحاظ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نیز مطابقتی ندارد اما ایران در این زمینه‌ها سرآمد است. البته نه به این معنا که در ایران زندان سیاسی یا مشکلات حقوق بشری وجود ندارد اما این مسائل در همه کشورها هست در عین حال که باید تلاش کنیم این مشکلات به صفر برسد.
ذاکریان با بیان این اعتقاد که ایران در فرایند اجرای برجام بعد از روی کار آمدن ترامپ اشتباه کرد که فرصت مذاکره و تعامل با جمهوری خواهان را از دست داد، باید وارد مذاکره با دولت ترامپ در چارچوب برجام و رفته رفته مسایل دیگر می‌شد، گفت: در چارچوب سیاست‌های اعلامی اکنون که آمریکا از برجام خارج شده و این توافق را نقض کرده می‌توان از اروپایی‌ها خواست فشار بیاورند که جلسه شورای امنیت تشکیل دهند و به خاطر خروج آمریکا از توافق به دیوان دادگستری بین المللی شکایت کنند.
وی معتقد است: در موضع غیر اعلامی ما باید کانال مذاکره را باز نگه می‌داشتیم و به نوعی مذاکره با آمریکا و ترامپ را ادامه می‌دادیم. در علم سیاست و روابط بین‌الملل حتی با شیطان هم مذاکره می‌کنیم و خط قرمز باید ارزش‌ها ومنافع مردم‌مان باشد نه صرف مذاکره کردن.
این کارشناس مسایل بین‌الملل اضافه کرد: اقتصاد ایران مبتنی بر دانش ایرانی است هر چند که مدیریت کارآمد بر آن حاکم نیست، اما ما در اقتصاد، سیاست، فرهنگ برای رفتن پای میز مذاکره آن هم جلوی ترامپ نادان، مشکلی نداریم و به مراتب با امتیازات بیشتری می‌توانیم از میز مذاکره بیرون بیاییم.
وی با اشاره به اینکه ترامپ غنی‌سازی ایران را قابل پذیرش نمی‌داند و خواهان صفر شدن آن است؟ گفت: طبق مواد یک و دو NPT ما حق استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را داریم و در مذاکرات هسته‌ای چیزی در این رابطه از دست ندادیم و آنها نمی‌توانند خارج از این چارچوب با ما رفتار کنند و در این مساله می‌توان در چارچوب نظارت‌ها و بازرسی‌های آژانس جلو رفت.
این استاد دانشگاه ادامه داد: حتی در بحث خاورمیانه و حضور ایران در منطقه آنها هستند که باید به ما امتیاز بدهند چرا که حضور ایران در سوریه و عراق به معنای حذف داعش بوده است و آمریکا باید هزینه این عملیات‌ها را بپردازد.
ذاکریان در پاسخ به این سوال که فکر می‌کنید کره شمالی کامل خلع سلاح را انجام دهد، اظهار کرد: آنچه که از توافق فعلی بر می‌آید این است که خلع سلاح به طور کامل انجام خواهد گرفت، اما این نکته را باید بدانیم که آمریکا در مورد مسائل هسته‌ای که پای غیرمتحدانش در میان باشد به کمتر از خلع سلاح "کامل" رضایت نمی‌دهد.
وی در پاسخ به اینکه برخی معتقدند کره شمالی در نیمه راه مثل گذشته از این توافق خارج خواهد شد؟ گفت: بزرگ‌ترین نگرانی کره مساله بقا این کشور است و جمهوری‌خواهان در این مساله با دیکتاتورها مشکلی ندارند و این ضمانت را کره به دست آورده است که در این توافق بقایش تهدید نمی‌شود. اساسا رژیم‌های اقتدارگرا با جمهوری‌خواهان سازگاری بیشتری دارند مثل آنچه امروز در رفتار ترامپ با عربستان، امارات متحده، بحرین و دیگران مشاهده می‌کنیم. علاوه بر این کره شمالی به مرحله نابودی و فقر مطلق رسیده است و هم‌زمان با نگرانی از حمله آمریکا و تحریم‌های همه جانبه و فشارهای چین مواجه بود.
این کارشناس مسائل بین‌اللمل معتقد است: کره شمالی می‌تواند به اقتصاد جهانی بپیوندد در حالی که نظام اقتدارگراینه‌اش را حفظ می‌کند. این پیش‌بینی وجود دارد یک رنسانس اقتصادی در کره ایجاد شود و با مردم سخت‌کوشی که دارد، سرمایه چین و مجوزهای آمریکا این امر تحقق‌پذیر است البته اگر روند مذاکرات و توافق به خوبی پیش رود.
انتهای پیام
